ASGARİ ÜCRET NET 1404 TL

29 Aralık 2016

Asgari Ücret Tespit Komisyonu, 29 Aralık 2016 tarihinde Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Mehmet MÜEZZİNOĞLU başkanlığında toplanarak 2017 yılı için geçerli olan asgari ücreti belirledi.  

Net 1404 TL. olarak belirlenen asgari ücretle ile ilgili açıklama yapan Bakan MÜEZZİNOĞLU, Türkiye’nin son bir yılda yaşadığı olaylar ile dünyadaki konjonktürün belirli zorlukları beraberinde getirdiğini buna rağmen  Türkiye için daha çok yatırım, istihdam, ihracat ve rekabetin önemli olduğunu vurguladı.

İşçi ile işveren arasındaki dengenin sağlanmasının kolay iş olmadığını dile getiren Müezzinoğlu, şöyle konuştu:

“Bir taraftan işverenimizin dünya ile rekabetteki gücünü koruyan ve destekleyen bakış açısı, diğer taraftan da alın teri döken, emeğinin karşılığını helal rızık olarak evine götürmek isteyen kardeşlerimizin hak ve hukukunu geliştirilmesi, onların standartlarının yükseltilmesi, bu ikisi arasında dengenin sağlana bilinmesi açıkcası çok kolay değil. Hele hele bugün yaşadığımız konjonktür nedeniyle… Buna rağmen öncelikle işçi kardeşlerimizin çok mutlu olamadığı, yine işverenin de çok mutlu olamadığı, bir bakan olarak benim de çok mutlu olamadığım ama neticede yarınlarımızın huzurlu, güvenli, istikrarlı ve başarı geçmesi için paylaşarak sıkıntıları azaltacağımız, paylaşarak daha büyük başarılara yürüyeceğimiz bir yolculuğu yapma gayretiyle olabildiğince ortak karar vermeye çalıştık. Açıkcası dün gecede, bu sabah da üçlü imzanın peşinde bir bakan olarak çok koştum. Gönlüm arzu ederdi ki işçi kardeşlerimiz adına Türk-İş’in de burada imzası olması ama başaramadık bu nedenle üzgünüm. İşverenin de zorluklarını da anlayarak, onların da zorluklarını paylaşarak, bu zorluklarda yine ülke koşullarının, imkânlarının değerlendirilmesi çerçevesinde onlara da katkılarından dolayı teşekkür ediyorum.”

“Evli ve 3 çocuklu bir çalışanda net bin 500 liraya denk gelecek”

Hükümetin ve işveren tarafının iki kademeli asgari ücretten yana olduğunu, hükümetin bütçe planlamasında da asgari ücretin iki kademeli olarak yapıldığını ama Türk-İş’in asgari ücretin yılın tamamı için geçerli olması önerisini dikkate aldıklarını vurgulayan Müezzinoğlu, yeni yılda asgari ücretin yılın ilk ve ikinci altı ayı şeklinde olmamasına, yılın tamamı için aynı uygulanmasına karar verdiklerini vurguladı.

Müezzinoğlu, yeni asgari ücret rakamını hükümet olarak işverenle birlikte imzaladıklarını dile getirerek, şu bilgileri verdi:

“Hükümet olarak bütçe planlaması yaparken enflasyonu 6,5 olarak hesaplamıştık. Asgari ücretteki artış oranını ise yaklaşık yüzde 8 olarak karara bağladık. Bu çerçevede brüt asgari ücret bin 777 lira 50 kuruş, net asgari ücret bin 404 lira 6 kuruş. Yani bin 300 liraya 104 lira ilave edildi. Bu evli ve 3 çocuklu bir çalışanımız için yaklaşık net bin 500 lira gibi bir rakama denk geliyor. Ben bu anlamda az veren candan, çok veren maldan. İnşallah malımız çoğaldığında çok veren kısmını da çözeriz. Alın terinin bereketine inan biriyim. İnşallah işçi kardeşlerimiz de alın terinin bereketiyle geleceğe umut ve güvenli yürüyeceklerdir. İşverenlerimizde de istediğimiz şu; dünya konjonktüründeki olumsuzluklara asla teslim olmasınlar. Çünkü zorluklar yeni fırsatlar doğurur.”

“Destek konusu yine hükümetimiz tarafından değerlendirilir, son şekli verilir”

Bir basın mensubunun, yeni asgari ücrette net rakamın yılın sonunda da aynı kalması için vergi kesintisinin yapılmamasının söz konusu olup olmadığı yönündeki sorusuna Müezzinoğlu, “Bu bakan olarak benim yetkimde olan konu değil. Hükümetimiz bu talepleri değerlendirir, buna göre de bir karar yeri geldiğinde verilir. Yıl içinde geçen yıl gibi yapılan değerlendirmeler yine bu yılda ihtiyaç olduğunda hükümetimize götürülür.” yanıtını verdi.

Geçen yıl asgari ücrette yüzde 30 artış olduğu için bir defaya mahsus işverene 100 liralık desteğin verildiğini anımsatan Müezzinoğlu, “Bu yılda bu desteğin aynı oranda olmasa bile devam edeceği konusunda Sayın Başbakanımızın açıklaması var. O nedenle destek konusu yine hükümetimiz tarafından değerlendirilir, son şekli verilir.” dedi.

Asgari ücretin işverene toplam maliyeti 2 bin 88 lira

2017 yılında asgari ücret bekar bir işçi için brüt bin 777 lira 50 kuruş, vergiler ve kesintiler düştüğünde net bin 404 lira 6 kuruş olarak uygulanacak. Apartman görevlilerinde ise normal işçilerden farklı olarak gelir ve damga vergileri kesilmediği için net bin 510 lira 81 kuruş olacak.

Yeni Asgari ücretin işverene toplam maliyeti bir işçi için 2 bin 88 lira 56 kuruşu bulacak. Bunun bin 777 lira 50 kuruşu brüt asgari ücret, 275 lira 51 kuruşunu sosyal güvenlik primi, 35 lira 55 kuruşunu ise işveren işsizlik sigorta fonu oluşturacak.

Yıllar bazında net asgari ücret rakamları şöyle: 

2017: 1404 TL
2016: 1300 TL
2015: 1 Ocak-949TL, 1 Temmuz-1000 TL 
2014: 1 Ocak-846 TL, 1 Temmuz-891 TL
2013: 1 Ocak-773 TL, 1 Temmuz-803 TL

 

Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nda 2017 yılı için 1404 TL. olarak belirlenen asgari ücret için karşı oy kullanan TÜRK-İŞ’in karşı oy kullanma nedeniyle ilgili açıklama aşağıdadır:

 

İŞÇİ TEMSİLCİLERİNİN ASGARİ ÜCRET KARŞI OY GEREKÇESİ

Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nda işçi kesimi adına görev yapan Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (TÜRK-İŞ) temsilcileri, işveren-devlet kesimi temsilcilerinin oy çokluğu görüşüyle 2017 yılı için belirlediği asgari ücrete aşağıdaki gerekçeyle katılmamış ve muhalif kalmışlardır: 

“Anayasanın 55 inci maddesinde ‘asgari ücretin tespitinde çalışanların geçim şartları ile ülkenin ekonomik durumu da göz önünde bulundurulur’ düzenlemesi yer almaktadır. 

Asgari Ücret Yönetmeliğinde ise ‘işçilere normal bir çalışma günü karşılığı ödenen ve işçinin, gıda, konut, giyim, sağlık, ulaşım ve kültür gibi zorunlu ihtiyaçlarını günün fiyatları üzerinden asgari düzeyde karşılamaya yetecek ücret’ olarak asgari ücret tanımlanmaktadır. 

Asgari ücret, çalışanların düşük ücretlere karşı korunmasını ve emek sömürüsünü önlemeye yönelik önemli ve etkin bir sosyal politika aracıdır. İnsan temel hak ve özgürlüklerinin tanımlandığı tüm uluslararası sözleşmelerde, herkesin kendisi ve ailesi için “insan onuruna yaraşır” adil ve elverişli bir ücret hakkı olduğu kabul edilmektedir. 

İşçi temsilcileri, mevcut asgari ücrete hedeflenen enflasyon ya da biraz üzerinde belirlenecek oranda yapılacak bir artışın yeterli olmayacağını, olumsuz yaşama şartlarını düzeltmeyeceğini, bu nedenle kabul edilemez olduğunu ifade etmişlerdir. 

İşçi temsilcileri asgari ücreti belirleme çalışmaları sırasında temel alınması gereken ilkeleri aşağıdaki biçimiyle açıklamış ve talep etmiştir: 

  1. Anayasa’da yer alan “geçim şartları” yaklaşımına öncelikle uyulmalıdır. 
    2.  İşçinin ailesi ile birlikte günün ekonomik ve sosyal koşullarına göre insanca yaşamasını mümkün kılacak, insanlık onuruyla bağdaşacak bir tutar olmalıdır.  
    3.  Belirleme yapılırken, işçinin ve ailesinin bilimsel olarak belirlenmiş harcama kalıbı esas alınmalı ve hesaplamalarda TÜİK (Türkiye İstatistik Kurumu) verileri kullanılmalıdır. 
    4.  Perakende fiyatlar kullanılarak hesaplanan net harcama tutarı, işçinin eline net geçecek biçimde düzenlenmelidir.  
    5.    Asgari ücret, sanayi/tarım ve yaş, cinsiyet ayırımı yapılmadan yine ulusal düzeyde tek olarak belirlenmelidir. 
    6.    İşçilerin arasında nitelik, kıdem, işin mahiyeti gibi ekonomik amaçlı değerlendirmelerin tümünden bağımsız olarak ele alınmalı, ekonomik ölçülerin ötesinde sosyal bir ücret olarak kabul edilmelidir. 
    7.    İşçinin satın alma gücünün ileriye dönük olarak korunabilmesi için gerekli bir iyileştirme ayrıca ilave edilmelidir.  
    8.    Asgari ücret belirlenirken, gelir dağılımında adaleti sağlamaya yönelik olarak ayrıca refahtan pay verilmelidir. 
    9.    Ücretlerde adaleti sağlamak açısından, en düşük devlet memuru maaşı da dikkate alınmalıdır. 

İşçi temsilcileri, asgari ücret çalışmaları sırasında bu ilkeleri savunmuş ve asgari ücretin bu çerçevede belirlenmesi ve kabul edilmesi için çaba göstermiştir. 

Asgari ücretin belirlenmesindeki göz önünde bulundurulması öncelikli ilke olan ‘çalışanların geçim şartları’ devletin resmi kurumu Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından ortaya konulmuştur. Asgari Ücret Tespit Komisyonunun verdiği görev doğrultusunda TÜİK çalışanların geçim şartlarını hesaplamıştır. Devletin resmi kurumunun Komisyona sunduğu hesaplamaya göre, 2016 Kasım ayı itibariyle ağır bir işte çalışan bekar bir işçinin aylık harcama tutarı net 1.668,90 TL’dir. Yapılan bu hesaplamada ‘çalışanın ailesi’ dikkate alınmamıştır. TÜRK-İŞ’in 30 yıldan bu yana her ay düzenli olarak yaptığı ‘Açlık ve Yoksulluk Sınırı’ araştırmasına göre tek bir işçinin yaşama maliyeti ise aynı dönem itibariyle net 1.761,74 TL’dir. TÜRK-İŞ ile TÜİK’in verileri uyumludur. 

Bilindiği üzere, asgari ücret pazarlık ücreti değildir. Bilimsel, objektif yöntemler ve güvenilir verilerle tespit edilen taban ücrettir. 

İşçi kesimi, öncelikle TÜİK tarafından belirlenen net tutarın temel alınmasını, sonradan 2017 yılı için öngörülen enflasyon hedefi ile refah payı ilavesi gerektiğini, sonuç itibariyle, bu yöntemle belirlenecek asgari ücretin önemli adım ve başlangıç olacağını Komisyonda ifade ve talep etmiştir. 

Ancak işçi kesiminin bu talebi bile Komisyonda görev yapan işveren-devlet kesimi temsilcileri tarafından dikkate alınmamıştır. Asgari ücret pazarlık konusu yapılmış ve düşük belirlenerek, oy çokluğuyla kabul ve ilan edilmiştir. 

Bu yaklaşım gelir eşitsizliğini ve adaletsizliği daha da büyütmektedir. Kararlaştırılan asgari ücret, ülkede uygulanmakta olan ekonomik ve sosyal politikaların bir yansımasıdır. Devlet sosyal koruma görevini iktisaden zayıf olan işçiden yana kullanmamıştır. 

2017 yılı gelir vergisi tarifesi oranları aynı kalmış, gelir vergisinin sadece ilk dilimi yüzde 3,17 oranında artırılmıştır. Bu düzenleme ile ücretliler bu yıl daha da fazla vergi ödemek zorunda kalmaktadır.  Asgari ücretliler üzerinde bile taşınmaz boyutlarda vergi yükü bulunmaktadır. Aynı şekilde, sosyal güvenlik için kesilen prim asgari ücretli için yüksektir. Ancak işverenlerin sosyal güvenlik primi 5 puan indirimi uygulaması yanında işgücü maliyeti artışını karşılamak için ayrıca teşvik verilmektedir. Türkiye, ücretten yapılan kesintilerin yüksekliği bakımından OECD üyesi ülkelerin başında gelmektedir. Ülkemizdeki asgari ücret düzeyi çoğu AB üyesi ülkelerin gerisindedir. Türkiye’nin rekabet şartlarını düşük ücret politikasıyla sağlaması mümkün değildir. 

Asgari ücret artışını gerekçe yaparak, çalışanların işsizlik ve kayıt dışı istihdamla karşı karşıya bırakmanın doğru bir yaklaşım olmadığı açıktır. Komisyonun işveren-hükümet temsilcileri tarafından belirlenen asgari ücret, işçilerin ve toplumun beklentilerini karşılamamıştır. Bu durumun iş barışını ve sosyal barışı bozabileceği endişesi maalesef devam etmektedir.  

Ülkenin milli birlik ve beraberliği her şeyin üzerindedir. İşçiler olarak biz bunun gereğini her fırsatta yerine getirdik. Ancak, işçiye karşı yükümlülüklerin yerine getirilmesi beklentimiz karşılanmamıştır. 

Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nun işveren-devlet kesimi temsilcilerinin oy çoğunluğuyla belirlenen asgari ücrete, gerek miktar ve gerek belirleme yöntemi açısından yukarıda sıraladığımız gerekçelerle katılmıyoruz ve işçi kesimi olarak muhalif kalıyoruz.

 

ASGARİ ÜCRET

 

 

Ocak’2015

 

Temmuz’2015

 

Ocak’2016

 

Ocak’2017

Brüt Aylık Asgari Ücret

1.201,50

1.273,50

1.647,00

1.777,50

SGK Primi

168,21

178,29

230,58

248,85

Gelir Vergisi

63,08

72,26

86,47

93,32

Damga Vergisi

9,12

9,67

12,50

13,49

İssizlik sigortasi

12,02

12,74

16,47

17,78

Kesintiler Toplamı

252,42

272,95

346,02

373,43

Kesinti Oranı

21,0%

21,4%

21,0%

21,0%

Net Aylık Asgari Ücret

949,08

1.000,55

1.300,98

1.404,07

İşverene Maliyeti

 

 

 

 

 

 

 

 

 

SGK işveren primi

186,23

197,39

255,29

275,51

İşsizlik sigortası işveren primi

24,03

25,47

32,94

35,55

İşsizlik sigortası işçi primi farkı

Sosyal Güvenlik Primi İşveren Ödemesi

210,26

222,86

288,23

311,06

Toplam İşgücü Maliyeti

1.411,76

1.496,36

1.935,23

2.088,56