6 Aralık 2021

 

            Emekli olma talebini 2021 yılında mı yoksa 2022 yılında mı yapmak avantajlı sorusuna cevap vermeden önce hangi işçilerin 2021 yılı emeklisi olduğunu ve hangi işçilerin 2022 yılı emeklisi olacağını açıklamamız gerekir.

            Kamu işçileri, çalışmaları karşılığında ücretlerini her ayın 15’inde alırlar. Bu nedenle emeklilik dilekçesini 15 Ocak 2022 tarihinden önce verirlerse 2021 yılı emeklisi olur ve buna bağlı olarak 2021 yılının Ocak ve Temmuz emekli maaş zammından yararlanırlar. 2021 yılında emekli olan işçinin emekli maaşı 2022 yılı Ocak ayında da 2022 yılı Ocak emekli zam oranı kadar artırılır.

            Kamu kurumunda çalışan işçiler emeklilik dilekçesini 15 Ocak 2022 tarihi ve sonrasında verirlerse 2022 yılı emeklisi olur, 2021 yılının Ocak ve Temmuz emekli zammından yararlanmazlar. Bu zammın yerine emekli maaş hesabında 2021 yılının tüketici enflasyonunun tamamı ile 2021 yılı büyüme oranının yüzde 30’u üzerinden güncelleme yapılır. Bu veriler doğrultusunda güncellenen ortalama aylık prim matrahı belirlendikten sonra emekli maaşı hesaplanır. 2022 yılına göre hesaplanan bu maaş 2022/Ocak emekli zam oranı kadar da artırılır.

            Özel sektör işçileri ile maaşlarını her ayın 1’inde alan kamu işçileri, çalışmaları karşılığındaki ücretlerini her ayın 1’inde alırlar. Bu nedenle emeklilik dilekçesini 1 Ocak 2022 tarihinden önce verirlerse 2021 yılı emeklisi olur ve buna bağlı olarak 2021 yılının Ocak ve Temmuz emekli maaş zammından yararlanır. 2022 yılı Ocak ayında da bu maaş 2022/Ocak emekli zam oranı kadar artırılır. Bu işçiler emeklilik dilekçesini 1 Ocak 2022 tarihi ve sonrasında verirlerse 2022 yılı emeklisi olur, 2021 yılının Ocak ve Temmuz emekli zammından yararlanmazlar. Bunun yerine emekli maaş hesabında 2021 yılının tüketici enflasyonunun tamamı ile 2021 yılı büyüme oranının yüzde 30’u üzerinden güncelleme yapılır. Bu veriler doğrultusunda güncellenen ortalama aylık prim matrahı belirlendikten sonra maaş hesaplanır. 2022 yılına göre hesaplanan bu maaş 2022/Ocak emekli zam oranı kadar da artırılır.

            5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa göre bağlanan ve bağlanacak olan emekli aylıkları, Ocak ve Temmuz ödeme dönemlerinden geçerli olmak üzere, bir önceki altı aylık döneme göre açıklanan en son tüketici enflasyonu kadar artırılır. Bir anlamda emekli aylıklarını artıran unsur tüketici enflasyonudur.

2021 yılı emeklisi olanların, diğer bir ifade ile Kamu Kurumu çalışanları için 14 Ocak 2022 tarihi öncesi, özel sektör işçileri için 1 Ocak 2022 tarihi ve öncesi emeklilik talebinde bulunanların güncelleme katsayısı hesabında 2020 yılına ait yıllık tüketici enflasyon oranı ile 2020 yılı gelişme hızı dikkate alınarak aylık hesaplanır. Hesaplanan aylık 2021 yılı Ocak ve Temmuz dönemi zamları nispetinde artırılır. 2022 yılına gelince bağlanan bu aylık 2022/Ocak ödeme döneminde yine önceki altı aylık tüketici enflasyonu kadar artırılır.  

2022 yılı emeklisi olacakların diğer bir ifade ile Kamu Kurumu çalışanları için 15 Ocak 2022 ve sonrasında, özel sektör için 1 Ocak 2022 ve sonrasında emeklilik talebinde bulunanların güncelleme katsayısı hesabında 2021 yılına ait yıllık tüketici enflasyon oranının tamamı ile 2021 yılı büyüme oranının yüzde 30’u dikkate alınarak aylık hesaplanır. Hesaplanan bu aylık 2022 yılı Ocak ve Temmuz dönemlerinde emekli zam oranları kadar artırılır.

SGK emekli aylığını belirleyen temel parametre; güncellenmiş ortalama aylık kazanç ile prim gün sayısına göre belirlenen aylık bağlama oranıdır. Bu ikisinin çarpımı emekli aylığıdır. Her bir yıla ait sigorta prim matrahı için uygulanacak olan güncelleme katsayısı, her yılın yıllık tüketici enflasyon oranının tamamı ile büyüme hızının yüzde 30’unun toplamından oluşur. Böylece güncellenmiş ortalama prim matrahı ile aylık bağlama oranının çarpımından oluşan aylık, Ocak ve Temmuz ödeme dönemlerinden geçerli olmak üzere, tüketici enflasyonu kadar artırılır.

Bu yöntemin doğal sonucu olarak aynı prim gün sayısına göre 2021 yılında bağlanan emekli aylığı ile 2022 yılında bağlanacak emekli aylığı arasında mutlaka bir fark oluşur. Bu fark çok küçük olabildiği gibi iki yıl öncesinde gerçekleştiği biçimde daha yüksek de olabilir. Dolayısıyla, ya 2021 yılı emeklisinin ya da 2022 yılı emeklisinin maaşı daha yüksek olur.

Emekli olma dilekçesini 15 Ocak 2022 tarihi öncesi veren kamu işçileri ile 1 Ocak 2022 öncesi veren özel sektör işçileri yani 2021 emeklileri mi yoksa emeklilik dilekçelerini 15 Ocak 2022 tarihi ve sonrasında veren kamu işçileri ile 1 Ocak 2022 ve sonrası veren özel sektör işçileri, yani 2022 emeklileri mi daha kazançlı olacak bunun hesabını şu an için ancak 2021 yılına ait büyüme oranı ve 2021 yılına ait enflasyon oranı tahminleri üzerinden yapabiliriz.

Burada bir hususu özellikle belirtelim. Kesin olarak hangi yılın avantajlı söyleyebilmemiz için hem 2021 yılı büyüme oranını hem de 2021 yılı yıllık enflasyon oranını bilmeliyiz. 2021 Yılına ait yıllık enflasyonu en erken 3 Ocak 2022 tarihinde, büyüme oranını ise 2022/Mart ayı sonlarına doğru öğrenebileceğiz. Bu nedenle bu yazımızda ekonomik tahminler üzerinden değerlendirme yapacağız. Ancak üyelerimizi bilgilendirmek adına yazımızı her ay revize edeceğiz. Son olarak 4 Ocak 2022 tarihinde iş bu yazımıza kesinlik kazandırarak Türk Harb-İş Sendikamızın resmi internet sitesinde yayınlayacağız. Dolayısıyla emekli olmayı düşünen üyelerimiz için bir değerlendirme yapabilmeleri için 4 Ocak 2022-14 Ocak 2022 tarihleri arasında 10 günlük düşünme süresi kazandırmış olacağız.

Uluslararası para piyasaları ile küresel finans piyasaları Türkiye’nin 2021 yılı büyüme tahminlerini Ekim ayında revize etti. Buna göre; Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü, (OECD) Türkiye’nin 2021 yılı büyüme beklentisini yüzde 8,4 olarak açıkladı. Uluslararası Para Fonu (IMF) Türkiye’nin 2021 yılı büyüme beklentisini yüzde 9 olarak açıkladı. Dünya Bankası, Türkiye’nin 2021 yılı büyüme beklentisini yüzde 8,5 olarak açıkladı. Fitch Ratings, Türkiye’nin 2021 yılı büyüme beklentisini yüzde 9,2 olarak öngördü. Standard & Poor’s (S&P) Türkiye’nin 2021 yılı büyüme beklentisini yüzde 8,6 olarak açıkladı. Unicredit, Türkiye için 2021 yılı büyüme beklentisini yüzde 9,7 olarak öngördü. JP Morgan, Türkiye’nin 2021 yılı büyüme beklentisini yüzde 8,4 olarak öngördü. Goldman Sachs, Türkiye için 2021 yılı büyüme beklentisini yüzde 9,5 olarak öngördü. Uluslararası para piyasaları ile küresel finans piyasaları tarafından açıklanan Türkiye için 2021 yılı büyüme beklentisi ortalaması, 2021 yılı büyüme oranının yüzde 8,5-9 aralığında olabileceği beklentisini güçlendiriyor.

Kasım ayında TÜİK tarafından son 10 aya ait tüketici enflasyonu ise yüzde 19,82 olarak açıklandı. Buna göre Temmuz-Kasım dönemine ait son beş aylık tüketici enflasyonu yüzde 10,48 olmaktadır.

İlk 11 aylık tüketici enflasyonu oranlarına bakılınca Türkiye için 2021 yılına ait yıllık enflasyon oranının yüzde 21-22 aralığında olabileceği beklentisi oluşuyor.

Biz beklenen ekonomik tahminleri gözeterek aynı dönemler için aynı prim gün sayısı ve aynı prim matrahı üzerinden 2021 yılı emeklisi olanlar ile 2022 yılı emeklisi olacakların maaşları farklı hesaplandığı için ödenecek aylıkların hangi yönde farklı olacağını emekliliği gelmiş olan bir Türk Harb-İş Sendika üyesinin maaşını hesaplayarak sizlerle paylaşacağız.

Burada özellikle bir kez daha vurgulamamız gerekiyor. Her şeyden önce böylesi bir değerlendirmeyi net olarak yapmak için 2021 yılına ait yıllık tüketici enflasyonunu ve 2021 yılının büyüme oranını bilmemiz gerekir. Bu verileri şu an bilmemiz mümkün olmadığı için çeşitli kaynaklardan derlediğimiz güncel beklentileri dikkate alarak ve Temmuz-Kasım ayları arasındaki 5 aylık enflasyon oranını da gözeterek bir hesap yapmamız gerekecek.

Biz, 2021 yılının büyüme oranının yüzde 9 olabileceğini değerlendirmekteyiz.  2021 yılına ait enflasyon oranının da yüzde 21-22 aralığında olabileceğini öngörmekteyiz. Bu öngörüler ışığında emekli aylık hesabını üç senaryo üzerinden yapacağız.

İlk senaryomuzda 2021 yılına ait büyüme oranı yüzde 9 enflasyon oranı yüzde 21 ve bunlara bağlı olarak 2021 yılı güncelleme katsayısını yüzde 23,70 alacağız. 

İkinci senaryomuzda 2021 yılına ait büyüme oranı yüzde 9 enflasyon oranı yüzde 22 ve bunlara bağlı olarak 2021 yılı güncelleme katsayısını yüzde 24,70 alacağız.

Üçüncü senaryomuzda 2021 yılına ait büyüme oranı yüzde 9 enflasyon oranı yüzde 23 ve bunlara bağlı olarak 2021 yılı güncelleme katsayısını yüzde 25,70 alacağız.

İlk senaryoya göre 2022/Ocak dönemi emekli maaş zammı yüzde 11,57 ikinci senaryoya göre 2022/Ocak dönemi emekli maaş zammı yüzde 12,49 üçüncü senaryoya göre 2022/Ocak dönemi emekli maaş zammı yüzde 13,42 olacaktır.

Halen Türk Harb-İş Sendikamızda üyemiz olarak İstanbul Tersane Komutanlığında çalışan ve 11.270 gün prim ödemesi bulunan örnek aldığımız üyemizin önce 2021 yılında yani 14 Ocak 2022 tarihinden önce emekli olursa bağlanacak emekli maaşını hesaplayacağız. Bu aylığı 2022/Ocak dönemi zam artışı nispetinde artıracağız. Ardından 2022 yılında emekli olması halinde, ilkinde yıllık enflasyon oranının yüzde 21 oranında çıkması halinde hangi miktarda aylık bağlanacağını, ikincisinde yıllık enflasyon oranının yüzde 22 oranında çıkması halinde hangi miktarda aylık bağlanacağını, üçüncüsünde yıllık enflasyon oranının yüzde 23 oranında çıkması halinde hangi miktarda aylık bağlanacağını hesaplayacağız.

Bu hesap sonrası Türk Harb-İş Sendikası üyeleri, 2021 yılında emekli olmanın mı yoksa 2022 yılını bekleyerek 2022 yılı emeklisi mi olmanın mı daha avantajlı olacağı hakkında bilgi sahibi olabilecekler.

  Türk Harb-İş Sendikası üyemiz olan, 11.270 gün prim ödemesi bulunan işçimizin 2021 yılında emekli olması halinde bağlanacak olan emekli maaşı 2021/Ocak-Temmuz zammı dahil ek ödeme hariç 7.394,89 TL olacaktır. Bu maaş 295,79 TL ek ödeme ile birlikte 7.690,68 TL olacaktır. 2021 yılına ait yıllık enflasyonun yüzde 21 çıkması halinde 2022/Ocak zam oranı yüzde 11,57 olacağından 2022/Ocak zamlı emekli maaşı ek ödeme dahil 8.580,50 TL olacaktır. 2021 yılına ait yıllık enflasyonun yüzde 22 çıkması halinde 2022/Ocak zam oranı yüzde 12,49 olacağından 2022/Ocak zamlı emekli maaşı ek ödeme dahil 8.621,25 TL olacaktır. 2021 yılına ait yıllık enflasyonun yüzde 23 çıkması halinde 2022/Ocak zam oranı yüzde 13,42 olacağından 2022/Ocak zamlı emekli maaşı ek ödeme dahil 8.722,77 TL olacaktır.

 

 

A) 2021 yılına ait yıllık enflasyon yüzde 21 oranında ve 2021 yılına ait büyüme oranı yüzde 9 oranında gerçekleşirse, Türk Harb-İş Sendikası üyesi 2022 yılında emekli olursa emekli maaş tutarı:

Türk Harb-İş Sendikası üyesi 2022 yılında emeklilik talebinde bulunsa yani emeklilik müracaatını 15 Ocak 2022 ve sonrasında yapsa yıllık yüzde 21 enflasyon oranına ve yıllık yüzde 9 büyüme oranına göre 2022/Ocak zammını ihtiva eden emekli maaşı 8.612,53 TL olacak yüzde 4 oranındaki 344,50 TL ek ödeme dahil kendisine 8.957,04 TL emekli maaş ödemesi yapılacaktır.

 

 

B) 2021 Yılına ait yıllık enflasyon yüzde 22 oranında ve 2021 yılına ait büyüme oranı yüzde 9 oranında gerçekleşirse, Türk Harb-İş Sendikası üyesi 2022 yılında emekli olursa emekli maaş tutarı:  

Türk Harb-İş Sendikasına üyesi 2022 yılında emeklilik talebinde bulunsa yani emeklilik müracaatını 15 Ocak 2022 ve sonrasında yapsa yıllık yüzde 22 enflasyon oranına ve yıllık yüzde 9 büyüme oranına göre 2022/Ocak zammını ihtiva eden emekli maaşı 8.751,28 TL olacak yüzde 4 oranındaki 350,05 TL ek ödeme dahil kendisine 9.101,33 TL emekli maaş ödemesi yapılacaktır.

 

C) 2021 Yılına ait yıllık enflasyon yüzde 23 oranında ve 2021 yılına ait büyüme oranı yüzde 9 oranında gerçekleşirse, Türk Harb-İş Sendikası üyesi 2022 yılında emekli olursa emekli maaş tutarı:

Türk Harb-İş Sendikası üyeleri 2022 yılında emeklilik talebinde bulunsa yani emeklilik müracaatını 15 Ocak 2022 ve sonrasında yapsa yıllık yüzde 23 enflasyon oranına ve yıllık yüzde 9 büyüme oranına göre 2022/Ocak zammını ihtiva eden emekli maaşı 8.891,91 TL olacak yüzde 4 oranındaki 355,68 TL ek ödeme dahil kendisine 9.247,59 TL emekli maaş ödemesi yapılacaktır.

 

 

 

2021 yılına ait yıllık enflasyon oranının bu üç ihtimal/senaryo dahilinde gerçekleşmesi halinde üye işçimizin 14 Ocak 2022 ve öncesinde değil 15 Ocak 2022 ve sonrasında emekli dilekçesi vermesi halinde emekli maaşı farkı yani kazancı;

İlk ihtimal/senaryo olan 2021 yılına ait yıllık yüzde 21 enflasyon oranına göre 2022 emeklisi olan üye işçimiz 8.957,04-8.580,50 = 376,54 TL daha fazla diğer bir ifade ile yüzde 4,39 oranında daha yüksek aylık alacak.

İkinci ihtimal/senaryo olan 2021 yılına ait yıllık yüzde 22 enflasyon oranına göre 2022 emeklisi olan üye işçimiz 9.101,33-8.621,25 = 480,08 TL daha fazla diğer bir ifade ile yüzde 5,57 oranında daha yüksek aylık alacak.

Üçüncü ihtimal/senaryo olan 2021 yılına ait yıllık yüzde 23 enflasyon oranına göre 2022 emeklisi olan üye işçimiz 9.247,59-8.722,77 = 524,82 TL daha fazla diğer bir ifade ile yüzde 6,01 oranında daha yüksek aylık alacak.

Sonuç itibariyle bu yaptığımız hesaplardan hareketle şunu net olarak söyleyebiliriz. Eğer 2021 yılına ait yıllık enflasyon yüzde 16 oranında veya üzerinde çıkarsa ve büyüme oranı da yüzde 8,5 oranında veya üzerinde çıkarsa 2022 yılında emekli olan işçi 2021 yılında emekli olana göre daha yüksek emekli maaşı alacak. Bir anlamda her üç senaryoya göre de ekonomik beklentilerde anormal bir sapma olmaması şartıyla 2021 yılında değil 2022 yılında emekli olan üyelerimize daha yüksek emekli maaşı bağlanacağını söylememiz mümkün.

Son olarak bir kez daha hatırlatalım; Türk Harb-İş Sendikası üyelerinin hangi yılda emekli olmalarının kendilerine avantaj olduğunu anlama adına Türk Harb-İş Sendikamıza ait olan www. harb-is.org.tr adresinde yer alacak olan bu konudaki kesin açıklamamızı 4 Ocak 2022-14 Ocak 2022 tarihleri arasında mutlaka incelemeleri ve ardından emeklilik kararlarını vermeleri menfaatlerine olacaktır.