2020 YILINDA EMEKLİ OLAN ÜYELERİMİZLE 2021 YILINDA EMEKLİ OLACAK ÜYELERİMİZ ARASINDA EMEKLİ MAAŞ FARKI OLACAK MI?

27 Kasım 2020

 

            Öncelikle şunu belirtelim. Geçen yıl 14 Ocak’a kadar emekli olmanın üyelerimiz açısından avantajlı olacağını söylemiştik. Bu yıl için ise aynı durum söz konusu değil. Üyelerimiz 14 Ocak öncesi dilekçe vermelerine gerek yoktur. 10 Aylık enflasyon oranları ile son iki ayda oluşacak enflasyon ihtimalleri dikkate alınarak yapılan hesaplamalar dikkate sunulmaktadır. 

Emekli olma talebini 2020 yılında mı yoksa 2021 yılında mı yapmak avantajlı sorusuna cevap vermeden önce kimlerin 2020 yılı emeklisi olduğunu kimlerin 2021 yılı emeklisi olacağını açıklamamız gerekir.

            Kamu işçileri, çalışmaları karşılığında ücretlerini her ayın 15’inde alırlar. Bu nedenle emeklilik dilekçesini 15 Ocak 2021 tarihinden önce verirlerse 2020 yılı emeklisi olur ve buna bağlı olarak 2020 yılının Ocak ve Temmuz emekli maaş zammından yararlanırlar. 2021 yılı Ocak ayında da bu maaş 2021 yılı Ocak emekli zam oranı kadar artırılır.

            Kamu kurumunda çalışan işçiler emeklilik dilekçesini 15 Ocak 2021 tarihi ve sonrasında verirlerse 2021 yılı emeklisi olur, 2020 yılının Ocak ve Temmuz emekli zammından yararlanmazlar. Bunun yerine emekli maaş hesabında 2020 yılının TÜFE oranı yani tüketici enflasyonunun tamamı ile 2020 yılı büyüme hızının yüzde 30’u kadar güncelleme yapılır. Bu veriler doğrultusunda güncellenen ortalama aylık prim matrahı belirlendikten sonra maaş hesaplanır ve bu maaş 2021 yılı Ocak emekli zam oranı kadar artırılır.

            Özel sektör işçileri, çalışmaları karşılığında ücretlerini her ayın 1’inde alırlar. Bu nedenle emeklilik dilekçesini 1 Ocak 2021 tarihinden önce verirlerse 2020 yılı emeklisi olur ve buna bağlı olarak 2020 yılının Ocak ve Temmuz emekli maaş zammından yararlanırlar. 2021 yılı Ocak ayında da bu maaş 2021 yılı Ocak emekli zam oranı kadar artırılır.

            Özel sektörde çalışan işçiler emeklilik dilekçesini 1 Ocak 2021 tarihi ve sonrasında verirlerse 2021 yılı emeklisi olur, 2020 yılının Ocak ve Temmuz emekli zammından yararlanmazlar. Bunun yerine emekli maaş hesabında 2020 yılının TÜFE oranı yani tüketici enflasyonunun tamamı ile 2020 yılı büyüme hızının yüzde 30’u kadar güncelleme yapılır. Bu veriler doğrultusunda güncellenen ortalama aylık prim matrahı belirlendikten sonra maaş hesaplanır ve bu maaş 2021 yılı Ocak emekli zam oranı kadar artırılır.

            5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa göre bağlanan ve bağlanacak olan emekli aylıkları, Ocak ve Temmuz ödeme dönemlerinden geçerli olmak üzere, bir önceki altı aylık döneme göre açıklanan en son tüketici enflasyonu kadar artırılır. Bir anlamda emekli aylıklarını artıran unsur tüketici enflasyonudur.

2020 yılı emeklisi olanların, diğer bir ifade ile Kamu Kurumu çalışanları için 14 Ocak 2021 tarihi öncesi, özel sektör işçileri için 1 Ocak 2021 tarihi ve öncesi  emeklilik talebinde bulunanların güncelleme katsayısı hesabında 2019 yılına ait yıllık tüketici enflasyon oranı ile 2019 yılı gelişme hızı dikkate alınarak aylık hesaplanır. Hesaplanan aylık 2020 yılı Ocak ve Temmuz dönemi zamları nispetinde artırılır. 2021/Ocak ödeme döneminde bu aylık yine altı aylık tüketici enflasyonu kadar artırılır.  

2021 yılı emeklisi olacakların diğer bir ifade ile Kamu Kurumu çalışanları için 15 Ocak 2021 ve sonrasında, özel sektör için 1 Ocak 2021 ve sonrasında emeklilik talebinde bulunanların güncelleme katsayısı hesabında 2020 yılına ait yıllık tüketici enflasyon oranı ile 2020 yılı gelişme hızı dikkate alınarak aylık hesaplanır. Hesaplanan aylık 2021 yılı Ocak ve Temmuz dönemlerinde emekli zam oranları kadar artırılır.

SSK emekli aylığını belirleyen temel parametre güncellenmiş ortalama aylık kazanç ile prim gün sayısına göre belirlenen aylık bağlama oranıdır. Bu ikisinin çarpımı emekli aylığıdır. Her bir yıla ait sigorta prim matrahı için uygulanacak olan güncelleme katsayısı, her yılın yıllık tüketici enflasyon oranının tamamı ile büyüme hızının yüzde 30’unun toplamından oluşur. Böylece güncellenmiş ortalama prim matrahı ile aylık bağlama oranının çarpımından oluşan aylık, Ocak ve Temmuz ödeme dönemlerinden geçerli olmak üzere, tüketici enflasyonu kadar artırılır.

Bu yöntemin doğal sonucu olarak aynı prim gün sayısına göre 2020 yılında bağlanan emekli aylığı ile 2021 yılında bağlanan emekli aylığı arasında mutlaka bir fark oluşur. Bu fark çok küçük olabildiği gibi geçen yılda gerçekleştiği biçimde daha yüksek de olablir. Dolayısıyla ya 2020 yılı emeklisinin ya da 2021 yılı emeklisinin maaşı daha yüksek olur.

Emekli olma dilekçesini 15 Ocak 2021 tarihi öncesi veren kamu işçileri ile 1 Ocak 2021 öncesi veren özel sektör işçileri yani 2020 emeklileri mi yoksa emeklilik dilekçelerini 15 Ocak 2020 tarihi ve sonrasında veren kamu işçileri ile 1 Ocak 2020 ve sonrası veren özel sektör işçileri, yani 2021 emeklileri mi daha kazançlı olacak bunun hesabını enflasyon tahminleri üzerinden yapalım.

Burada bir husus özellikle belirtelim. Kesin olarak hangi yıl avantajlı diyebilmek için büyüme hızını göz ardı etsek te en azından yıllık enflasyonu bilmeliyiz. Yıllık enflasyonu da en erken 4 Ocak 2021 tarihinde öğrenebileceğiz. Bu nedenle bu yazımızda ekonomik tahminler üzerinden açıklama yapacağız, ancak Türk Harb-İş Sendikasına Üyesi işçileri doğru bilgilendirme adına 4 Ocak 2021 tarihinde iş bu yazımızı revize ederek Türk Harb-İş Sendikamızın resmi internet yayınlayacağız. Dolayısıyla emekli olmayı düşünen üyelerimiz için değerlendirme yapma adına 10 günlük süre kazandırmış olacağız.

Biz beklenen ekonomik tahminleri gözeterek aynı dönemler için aynı prim gün sayısı ve aynı prim matrahı üzerinden 2020 yılı emeklisi olanlar ile 2021 yılı emeklisi olacakların maaşları farklı hesaplandığı için ödenecek aylıkların hangi yönde faklı olacağını emekliliği gelmiş olan bir Türk Harb-İş Sendika üyesi işçimizin maaşını hesaplayarak sizlerle paylaşalım.

Burada bir kez daha vurgulamamız gerekiyor. Her şeyden önce böylesi bir değerlendirmeyi net olarak yapmak için 2020 yılına ait yıllık tüketici enflasyonunu ve 2020 yılının büyüme hızını bilmemiz gerekiyor. Bu verileri şu an bilmek mümkün olmadığı için çeşitli kaynaklardan derlediğimiz güncel beklentileri dikkate alarak ve Temmuz-Ekim ayları arasındaki 4 aylık enflasyon oranını da gözeterek bir hesap yapmamız gerekecek.

TÜİK tarafından açıklanan en son önceki 10 aya ilişkin enflasyon oranı yüzde 10,64 oranında. 2020 yılı Kasım ve Aralık aylarına ait enflasyon oranları dikkate alındığında bu oran yaklaşık olarak yüzde 13-14 seviyelerinde olacak gibi. Biz bu oranı yüzde 13, yüzde 14 ve yüzde 15 olacak biçimde düşünerek üç farklı varyasyondan emekli aylığı hesaplayacağız.  

Son üç yılın Kasım ve Aralık ayı enflasyon oranlarının ortalamasını almamız halinde 2020 yılına ait yıllık enflasyon oranının yüzde 14-15 bandında seyredeceğini anlıyoruz. 2020 Yılı büyüme oranı olarak Merkez Bankasının büyüme anketleri ile OECD ve Dünya Bankası büyüme beklentisi dikkate aldığımızda pozitif veya sıfıra yakın olması muhtemel. Bu demektir ki, emekli maaşında büyüme hızı bu sene belirleyici olmayacak. Biz büyüme oranını yüzde sıfır veya eksik olarak gerçekleşebileceğini öngörerek değerlendirme yapacağız.

Eğer 2020 yılına ait yıllık enflasyon oranı yüzde 13 çıksa 2020 Ocak emekli zam oranı yüzde 6,85 olacak. Yıllık enflasyon oranı yüzde 14 çıksa 2020 Ocak emekli zam oranı yüzde 7,80 olacak. Yıllık enflasyon oranı yüzde 15 çıksa 2020 Ocak emekli zam oranı yüzde 8,74 olacak.

İşte biz örnek aldığımız bir Türk Harb-İş Sendikasına üye işçimizin 2020 yılında emekli olursa bağlanacak emekli maaşını hesaplayacağız. Ardından 2021 yılında emekli olması halinde, yıllık enflasyon oranının yüzde 14 oranında olması haline hangi miktarda aylık bağlanacağını, yıllık enflasyon oranının yüzde15 oranında olması haline hangi miktarda aylık bağlanacağını, yıllık enflasyon oranının yüzde 16 oranında olması haline hangi miktarda aylık bağlanacağınız hesaplayacağız.

Bu hesap sonrası Türk Harb-İş Sendikasına üye işçilerimiz 2020 yılında emekli olmanın mı yoksa 2021 yılını bekleyerek 2021 yılı emeklisi mi olmanın mı daha avantajlı olacağı hakkında bilgi sahibi olacaklar.

 Mevcut sigorta gün sayısı ve prim matrahını bana iletilen ve örnek olması için hesap yapılması talep edilen Türk Harb-İş Sendikasına üye işçimizin 2020 yılında emekli olması halinde bağlanacak olan emekli maaşı 2020/Ocak-Temmuz zammı dahil …..TL olacaktır.

 

2020-Yılı-İtibariyle Bağlanan Aylık

5.774,56

Gösterge

14975

Ortalama Yıllık Kazanç

31.075,20

Ortalama Aylık Kazanç

9.344,10

Aylık Bağlama Oranı

71,40

Aylık Bağlama Oranı 2

69,50

Aylık Bağlama Oranı 3

56,64

Kısmi A1 Aylığı (Aralık/1999)

34,44

Kısmi A2 Aylığı (Ocak-2008)

544,73

 

 

Kısmi A1 Aylığı (Ocak/2008)

291,09

Kısmi A Aylığı (Ocak-2008)

835,82

B Aylığı-(2020-Ocak)

2.269,92

A Aylığı-(2020-Ocak)

2.857,38

B Aylığı-(2020-Ocak)

2.269,92

2020/Ocak Dönemi-Zamlı Aylık

5.460,57

2020/Temmuz Dönemi-Zamlı Aylık

5.774,56

Sigortalının Üç Döneme Ait Hizmetleri

2000 Öncesi Prim Gün Sayısı

2.737

Ocak/2000 ile Eylül/2008 Dönemine Ait Prim Gün Sayısı

3.086

Ekim/2008 Döneminden İtibaren Prim Gün Sayısı

4.373

Toplam Prim Gün Sayısı

10.196

 

Türk Harb-İş Sendikasına üye ize 2020 yılında bağlanacak olan 5.774,56 TL tutarındaki bu aylık 290,38 TL ek ödeme dahil 6.005,54 TL olarak ödenecektir. 2021 yılı Ocak ayında, yıllık enflasyon yüzde 13 çıkarsa emekli maaşı yüzde 6,85 oranlı 2021/Ocak emekli zam artışı ile 6.416,92 TL tutara yükselecek.

2020 yılına ait yıllık enflasyon yüzde 14 çıkarsa emekli maaşı yüzde 7,80 artışla 6.473,97 TL tutara yükselecek.

Eğer 2020 yılına ait yıllık enflasyon yüzde 15 çıkarsa emekli maaşı yüzde 8,74 artışla emekli maaşı bu kez 6.530,42 TL tutara yükselecektir.

 

  • Yıllık Enflasyon Yüzde 13 Gerçekleşir ve Türk Harb-İş Sendikasına üye işçimiz 2021 Yılında Emekli Olursa Emekli Maaş Tutarı

Türk Harb-İş Sendikasına üye işçimiz 2021 yılında emeklilik talebinde bulunsa yani emeklilik müracaatını 15 Ocak 2020 ve sonrasında yapsa yıllık yüzde 13 enflasyon oranına göre 2021/Ocak zammını ihtiva eden emekli maaşı 6.159,50 TL olacak yüzde 4 oranındaki 246,38 TL ek ödeme dahil kendisine 6.405,88 TL emekli maaş ödemesi yapılacaktı.

 

2021-Yılı-İtibariyle Bağlanan Aylık

6.159,50

Gösterge

14975

Ortalama Yıllık Kazanç

31.075,20

Ortalama Aylık Kazanç

10.438,50

Aylık Bağlama Oranı

71,40

Aylık Bağlama Oranı 2

69,50

Aylık Bağlama Oranı 3

56,64

Kısmi A1 Aylığı (Aralık/1999)

34,44

Kısmi A2 Aylığı (Ocak-2008)

544,73

 

 

Kısmi A1 Aylığı (Ocak/2008)

291,09

Kısmi A Aylığı (Ocak-2008)

835,82

B Aylığı-(2021-Ocak)

2.535,78

A Aylığı-(2021-Ocak)

3.228,84

B Aylığı-(2021-Ocak)

2.535,78

2021/Ocak Dönemi-Zamlı Aylık

6.159,50

Ek Ödeme Dahil Aylık

6.405,88

 

 

  • Yıllık Enflasyon Yüzde 14 Gerçekleşir ve Türk Harb-İş Sendikasına üye işçimiz 2021 Yılında Emekli Olursa Emekli Maaş Tutarı

      Türk Harb-İş Sendikasına üye işçimiz 2021 yılında emeklilik talebinde bulunsa yani emeklilik müracaatını 15 Ocak 2020 ve sonrasında yapsa yıllık yüzde 14 enflasyon oranına göre 2021/Ocak zammını ihtiva eden emekli maaşı 6.267,14 TL olacak yüzde 4 oranındaki 250,69 TL ek ödeme dahil kendisine 6.517,82 TL emekli maaş ödemesi yapılacaktı.

 

2021-Yılı-İtibariyle Bağlanan Aylık

6.267,14

Gösterge

14975

Ortalama Yıllık Kazanç

31.075,20

Ortalama Aylık Kazanç

10.522,80

Aylık Bağlama Oranı

71,40

Aylık Bağlama Oranı 2

69,50

Aylık Bağlama Oranı 3

56,64

Kısmi A1 Aylığı (Aralık/1999)

34,44

Kısmi A2 Aylığı (Ocak-2008)

544,73

 

 

Kısmi A1 Aylığı (Ocak/2008)

291,09

Kısmi A Aylığı (Ocak-2008)

835,82

B Aylığı-(2021-Ocak)

2.556,26

A Aylığı-(2021-Ocak)

3.257,41

B Aylığı-(2021-Ocak)

2.556,26

2021/Ocak Dönemi-Zamlı Aylık

6.267,14

Ek Ödeme Dahil Aylık

6.517,82

 

  • Yıllık Enflasyon Yüzde 15 Gerçekleşir ve Türk Harb-İş Sendikasına üye işçimiz 2021 Yılında Emekli Olursa Emekli Maaş Tutarı

      Türk Harb-İş Sendikasına üye işçimiz 2021 yılında emeklilik talebinde bulunsa yani emeklilik müracaatını 15 Ocak 2020 ve sonrasında yapsa yıllık yüzde 15 enflasyon oranına göre 2021/Ocak zammını ihtiva eden emekli maaşı 6.375,12 TL olacak yüzde 4 oranındaki 255,00 TL ek ödeme dahil kendisine 6.630,13 TL emekli maaş ödemesi yapılacaktı.

 

2021-Yılı-İtibariyle Bağlanan Aylık

6.375,12

Gösterge

14975

Ortalama Yıllık Kazanç

31.075,20

Ortalama Aylık Kazanç

10.607,10

Aylık Bağlama Oranı

71,40

Aylık Bağlama Oranı 2

69,50

Aylık Bağlama Oranı 3

56,64

Kısmi A1 Aylığı (Aralık/1999)

34,44

Kısmi A2 Aylığı (Ocak-2008)

544,73

 

 

Kısmi A1 Aylığı (Ocak/2008)

291,09

Kısmi A Aylığı (Ocak-2008)

835,82

B Aylığı-(2021-Ocak)

2.576,73

A Aylığı-(2021-Ocak)

3.285,99

B Aylığı-(2021-Ocak)

2.576,73

2021/Ocak Dönemi-Zamlı Aylık

6.375,12

Ek Ödeme Dahil Aylık

6.630,13

 

Şimdi yıllık enflasyon oranının bu üç ihtimal dahilinde gerçekleşmesi halinde sigortalının kamu sektörü için 15 Ocak 2021 ve sonrasında özel sektör için 1 Ocak 2020 ve sonrasında değil de kamu sektörü için 14 Ocak 2021 ve öncesinde, özel sektör için 1 Ocak 2021 ve öncesinde emekli dilekçesi vermesi halinde emekli maaşı farkı yani kazancı;

İlk ihtimal olan yıllık yüzde 13 enflasyon oranına göre 2020 emeklisi olan işçi 6.416,92-6.405,88= 11,04 TL daha fazla diğer bir ifade ile yüzde 0,17 oranında daha yüksek aylık alacak.

İkinci ihtimal olan yıllık yüzde 14 enflasyon oranına göre 2020 emeklisi olan işçi 6.517,82-6.473,97= 43,85 TL daha az diğer bir ifade ile yüzde 0,67 oranında daha düşük aylık alacak.

Üçüncü ihtimal olan yıllık yüzde 15 enflasyon oranına göre 2020 emeklisi olan işçi 6.630,13-6.530,42= 99,71 TL daha az diğer bir ifade ile yüzde 1,5 oranında daha düşük aylık alacak.

Sonuç itibariyle 2021 yılında değil 2020 yılında emekli olana önceki yılda olduğu gibi daha yüksek emekli maaşı bağlanacağını söyleyebilmek pek mümkün görünmüyor. Bu yaptığımız hesaplardan hareketle şunu net olarak söyleyebilir. Eğer yıllık enflasyon yüzde 13,10 çıkarsa 2020 yılında emekli olmakla 2021 yılında emekli olmak arasında fark olmayacak. Ancak yıllık enflasyon yüzde 13.10 oranından daha yüksek çıkarsa 15 Ocak 2021 tarihinden sonra emeklilik talebinde bulunan diğer bir ifadeye 2021 yılında emekli olan daha yüksek emekli maaşı alacak. Ayrıca daha fazla prim ödeyerek emekli olanların emekli aylıklarının aylık bağlama oran artışı nedeniyle daha yüksek olacağını dikkate aldığımızda 2020 yılı emeklisi olmanın avantajlı olamayacağını da belirtelim.

Son olarak bir kez daha hatırlatalım. Türk Harb-İş Sendikasına üye işçilerimizin hangi yılda emekli olmalarının kendilerine avantaj olduğunu anlama adına Türk Harb-İş Sendikamıza ait olan https://harb-is.org.tr/ adresinde yer alacak olan bu konudaki kesin açıklamamızı 4 Ocak 2021-14 Ocak 2021 tarihleri arasında mutlaka incelemeleri ve ardından emeklilik kararlarını vermeleri menfaatlerine olacaktır.

(Murat ÖZDAMAR-İstanbul Sosyal Güvenlik İl Müdür Yrd.)